नमस्कार मंडळी या लेखामध्ये जाणून घेऊया गोकुळाष्टमी आणि दहीहंडी ची माहिती व महत्त्व मराठीत.
गोविंदा बाळ गोपाळ, कान्हा, गोपाळ अशा जवळजवळ 108 नावांनी ओळखले जाणारा देव प्रत्येकाच्या हृदयामध्ये युगानुयुगे आहे. कान्हा ने पृथ्वीवर सामान्य माणसासारखा जन्म घेऊन आणि पृथ्वीला दुष्टांच्या नाशातून वाचविले. म्हणूनच, हजारो वर्षांपासून कृष्णजयंती हा उत्सव पूर्ण श्रद्धेने आणि आनंदात साजरा करत आहेत.
गोकुळाष्टमी |
मग आपल्या सर्वासाठी श्रीकृष्णजयंती कधी साजरी केली जाते? गोकुळाष्टमी महत्त्व? श्रीकृष्णजयंती कहाणी? आणि श्रीकृष्णजयंती साजरे करण्याचे कारण माहित असले पाहिजे. म्हणूनच, भगवान श्रीकृष्णाची भक्ती करणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीसाठी, श्रीकृष्णजयंती या विषयी सर्व महत्वाची माहिती या लेखात मिळेल.
{tocify} $title={Table of Contents}
गोकुळाष्टमी या सणानिमित्त सर्व हिंदूंनी त्यांच्या जन्मदिवशी भगवान कृष्णाला प्रसन्न करण्यासाठी उपवास करतात , मंदिरांची सजावट केली जाते आणि अनेक ठिकाणी श्रीकृष्ण रासलीला आयोजित केली जाते.
भाद्रपद महिन्यात कृष्ण पक्षाच्या आठव्या दिवशी, कृष्णादेवाने मध्यरात्री मथुरा शहरात पृथ्वीतलावर त्याचा अवतार घेतला. त्यावेळी मथुरा नगरीच्या जुलमी कंस राजाच्या हल्ल्यामुळे लोक फार दु: खी झाले होते! म्हणून हा दिवस: या दु: खाचे रक्षण करणारे भगवान श्रीकृष्ण स्वत: या दिवशी पृथ्वीवर आले आणि त्यांनी कंसांचा वध केला.
या कृष्ण जन्माष्टमी उत्सवावर भाविक उपवास करतात, मंदिरे सजवतात, गोपाळ कृष्ण यांचा पाळणा गायला जातो, भजन-कीर्तनाचे आयोजन केले जाते.आणि यासह, दही-हंडी फोडण्याचा उत्सव या दिवशी भारतामध्ये जवळपास सर्वच ठिकाणी साजरा करतात
याशिवाय भगवान श्रीकृष्णाचे मथुरा नागरी येथे दूरदूरहून भाविक येतात. आणि मंदिरांमध्ये भक्तीभावाने पूजा केली जाते. संपूर्ण मथुरा शहरात या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाची चमचमाक दिसते. मंदिरे फुले व हारांनी सजवले जाते. रात्रीच्या वेळी मंदिरांमधील लावलेल्या दिव्यामुळे मथुरा नागरी भव्य दिसत आहे.
भगवान कृष्णाची ही लीला त्यांच्या जयंतीनिमित्त पुन्हा उजाळा देण्यात येतो. देशाच्या बर्याच भागांमध्ये या दिवशी मटकी तोडण्याचा कार्यक्रमही आयोजित करण्यात येतो. श्रीकृष्णजयंती उत्सवाची ओळख असलेली दही-हंडी किंवा मटकी तोडण्याचा सोहळा श्रीकृष्णाच्या आठवणी ताज्या करतात.
कंसाच्या अत्याचारामुळे संपूर्ण मथुरा नागरी मध्ये हाहाकार पसरली होती, निष्पाप लोकांना शिक्षा केली जात होती, अगदी कृष्णाचे मामा कंस यांनीही विनाकारण आपली बहिण देवकी आणि तिचा नवरा वासुदेव यांना काल-कोठरी (तुरूंगात) ठेवले होते .
इतकेच नाही तर कंसाने यापूर्वीच अत्याचारांनी देवकीच्या सात मुलांना ठार मारले होते आणि देवकीच्या गर्भाशयातून भगवान कृष्ण या पृथ्वीवर आठवा मुलगा म्हणून पुन्हा जन्माला आले.
श्री कृष्णाच्या जन्मदिनी आकाशात मुसळधार पाऊस पडला, सर्वत्र दाट अंधार होता. भगवान श्रीकृष्णाला सुरक्षित ठिकाणी नेण्यासाठी, वासुदेवने कृष्णा भगवानांना डोक्यावर टोपलीमध्ये ठेवून तुडुंब भरलेली यमुना नदी ओलांडली आणि आपला मित्र नंद गोप यांच्यासह येथे पोहोचले.
आणि तेथे भगवान श्रीकृष्णाला यशोदा आई शेजारी झोपवले आणि अशा प्रकारे यशोदाने देवकीचा मुलगा कृष्णा देवाचे पालनपोषण केले. म्हणूनच असे म्हणतात की भगवान श्रीकृष्णाला देवकी आणि यशोदा या दोन माता होत्या.
लहानपणापासूनच भगवान श्रीकृष्णाने कंसाने पाठविलेल्या दुष्टांचा वध केला! आणि कंसाद्वारे लोकांना त्रास देण्याचे सर्व प्रयत्न भगवान श्री कृष्णा ने नाहीसे केले . मग शेवटी एक दिवस कंसाला ठार मारून लोकांना त्यांच्या अत्याचारांपासून मुक्त केले.
भगवान श्रीकृष्णाला प्रसन्न करण्यासाठी जन्माष्टमीची पूजा देशाच्या प्रत्येक राज्यात वेगवेगळ्या प्रकारे केली जाते. परंतु या उत्सवाच्या श्रद्धेच्या रूपात दिसणारी एक विशेष गोष्ट म्हणजे आराध्याच्या जन्माच्या दिवशी, सर्व माता आणि मुले वृद्ध उपवास / उपवास करून करतात.
आणि संध्याकाळी पूजेनंतर उपवास सोडतात! भगवान श्रीकृष्ण हिंदूंनी युगानुयुगातील श्रद्धास्थान म्हणून पूजा करतात. म्हणून, भक्ती आणि समरसतेने हा महापर्व एकत्र साजरा केला जातो.
गोकुळाष्टमी आणि दहीहंडी ची माहिती व महत्त्व ह्या लेखामध्ये काही माहिती राहिली असल्यास कमेंट करा
गोकुळाष्टमी काय आहे आणि माहिती
कृष्ण जन्माष्टमी हा सण प्रत्येक हिंदूंसाठी खास दिवस आहे. असे मानले जाते की या दिवशी, भगवान श्रीकृष्ण ला भक्तिभावाने प्रसन्न केल्याने मुल प्राप्ती होते, भरभराट आणि अधिक जीवन मिळते. भगवान श्रीकृष्णाची जयंती म्हणून सर्व हिंदूं जन्माष्टमी साजरी केली जाते.गोकुळाष्टमी या सणानिमित्त सर्व हिंदूंनी त्यांच्या जन्मदिवशी भगवान कृष्णाला प्रसन्न करण्यासाठी उपवास करतात , मंदिरांची सजावट केली जाते आणि अनेक ठिकाणी श्रीकृष्ण रासलीला आयोजित केली जाते.
गोकुळाष्टमी कधी साजरी केली जाते?
भगवान श्रीकृष्णाचा जन्म हिंदू कॅलेंडरनुसार (पंचाग) भाद्रपद महिन्याच्या कृष्ण पक्षाचा आठवा दिवस हिंदू दरवर्षी कृष्ण जन्माष्टमी श्रीकृष्णजयंती म्हणून साजरा करतात. यावर्षी, ह्या वर्षी जन्माष्टमी 11 ऑगस्ट 2020 मंगळवार रोजी साजरी करण्यात येणार आहे .गोकुळाष्टमी का साजरी केली जाते
हिंदू धर्माच्या मान्यतेनुसार सृष्टीचे अनुयायी म्हणून ओळखल्या जाणार्या भगवान श्री हरि विष्णू यांचा आठवा अवतार म्हणजे भगवान श्री कृष्ण. आणि श्रीकृष्णा च्या वाढदिवसानिमित्त हा दिवस जन्माष्टमी म्हणून साजरा केला जातो.भाद्रपद महिन्यात कृष्ण पक्षाच्या आठव्या दिवशी, कृष्णादेवाने मध्यरात्री मथुरा शहरात पृथ्वीतलावर त्याचा अवतार घेतला. त्यावेळी मथुरा नगरीच्या जुलमी कंस राजाच्या हल्ल्यामुळे लोक फार दु: खी झाले होते! म्हणून हा दिवस: या दु: खाचे रक्षण करणारे भगवान श्रीकृष्ण स्वत: या दिवशी पृथ्वीवर आले आणि त्यांनी कंसांचा वध केला.
गोकुळाष्टमी कशी साजरी केली जाते?
गोकुळाष्टमी उत्सवाचा पुढाकार संपूर्ण भारतभर पाहायला मिळतो, तसेच परदेशात राहणाऱ्या भारतीयांसहीत श्रीकृष्णजयंती उत्सव मोठ्या उत्साहाने साजरा करतात.या कृष्ण जन्माष्टमी उत्सवावर भाविक उपवास करतात, मंदिरे सजवतात, गोपाळ कृष्ण यांचा पाळणा गायला जातो, भजन-कीर्तनाचे आयोजन केले जाते.आणि यासह, दही-हंडी फोडण्याचा उत्सव या दिवशी भारतामध्ये जवळपास सर्वच ठिकाणी साजरा करतात
याशिवाय भगवान श्रीकृष्णाचे मथुरा नागरी येथे दूरदूरहून भाविक येतात. आणि मंदिरांमध्ये भक्तीभावाने पूजा केली जाते. संपूर्ण मथुरा शहरात या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाची चमचमाक दिसते. मंदिरे फुले व हारांनी सजवले जाते. रात्रीच्या वेळी मंदिरांमधील लावलेल्या दिव्यामुळे मथुरा नागरी भव्य दिसत आहे.
दही हंडी आणि गोपाळकाला उत्सव माहिती
आपल्या सर्वांना माहित आहे की भगवान श्रीकृष्ण बालपणात नटखट आणि खोडकर होते. त्यांना माखन खायला आवडत ज्यामुळे तो इतरांच्या मटक्यामधून माखन चोरून खात असे.भगवान कृष्णाची ही लीला त्यांच्या जयंतीनिमित्त पुन्हा उजाळा देण्यात येतो. देशाच्या बर्याच भागांमध्ये या दिवशी मटकी तोडण्याचा कार्यक्रमही आयोजित करण्यात येतो. श्रीकृष्णजयंती उत्सवाची ओळख असलेली दही-हंडी किंवा मटकी तोडण्याचा सोहळा श्रीकृष्णाच्या आठवणी ताज्या करतात.
दही हंडी तील प्रमुख साहित्य
पोहे, दही, दूध, ताक व लोणी हे दही हंडी तील प्रमुख घटक श्री कृष्णाच्या विविध स्तरावरील भक्तीचे दर्शवतातजन्माष्टमीची माहिती
भगवान श्रीकृष्णांचा जन्म पृथ्वीतलावर देवकी आणि वासुदेवाचा आठवा मुलगा म्हणून झाला होता. आणि जन्माच्या वेळी, एक आकाशवाणी झाली की देवकीचा हा मुलगा कंसाचा वध करेल आणि भविष्यात त्याने अत्याचारी कंसाचा वध केला आणि लोकांना कंसाच्या जुलमापासून वाचविले.कंसाच्या अत्याचारामुळे संपूर्ण मथुरा नागरी मध्ये हाहाकार पसरली होती, निष्पाप लोकांना शिक्षा केली जात होती, अगदी कृष्णाचे मामा कंस यांनीही विनाकारण आपली बहिण देवकी आणि तिचा नवरा वासुदेव यांना काल-कोठरी (तुरूंगात) ठेवले होते .
इतकेच नाही तर कंसाने यापूर्वीच अत्याचारांनी देवकीच्या सात मुलांना ठार मारले होते आणि देवकीच्या गर्भाशयातून भगवान कृष्ण या पृथ्वीवर आठवा मुलगा म्हणून पुन्हा जन्माला आले.
श्री कृष्णाच्या जन्मदिनी आकाशात मुसळधार पाऊस पडला, सर्वत्र दाट अंधार होता. भगवान श्रीकृष्णाला सुरक्षित ठिकाणी नेण्यासाठी, वासुदेवने कृष्णा भगवानांना डोक्यावर टोपलीमध्ये ठेवून तुडुंब भरलेली यमुना नदी ओलांडली आणि आपला मित्र नंद गोप यांच्यासह येथे पोहोचले.
आणि तेथे भगवान श्रीकृष्णाला यशोदा आई शेजारी झोपवले आणि अशा प्रकारे यशोदाने देवकीचा मुलगा कृष्णा देवाचे पालनपोषण केले. म्हणूनच असे म्हणतात की भगवान श्रीकृष्णाला देवकी आणि यशोदा या दोन माता होत्या.
लहानपणापासूनच भगवान श्रीकृष्णाने कंसाने पाठविलेल्या दुष्टांचा वध केला! आणि कंसाद्वारे लोकांना त्रास देण्याचे सर्व प्रयत्न भगवान श्री कृष्णा ने नाहीसे केले . मग शेवटी एक दिवस कंसाला ठार मारून लोकांना त्यांच्या अत्याचारांपासून मुक्त केले.
गोकुळाष्टमी महत्त्व
ज्याप्रमाणे हिंदू होळी आणि दिपावली हे प्रमुख सण साजरे करतात त्याचप्रमाणे कृष्णाच्या जन्माष्टमीनिमित्त हा सण भारतातील हिंदू समुदाय मोठ्या उत्साहात आणि आनंदात साजरा करतात.भगवान श्रीकृष्णाला प्रसन्न करण्यासाठी जन्माष्टमीची पूजा देशाच्या प्रत्येक राज्यात वेगवेगळ्या प्रकारे केली जाते. परंतु या उत्सवाच्या श्रद्धेच्या रूपात दिसणारी एक विशेष गोष्ट म्हणजे आराध्याच्या जन्माच्या दिवशी, सर्व माता आणि मुले वृद्ध उपवास / उपवास करून करतात.
आणि संध्याकाळी पूजेनंतर उपवास सोडतात! भगवान श्रीकृष्ण हिंदूंनी युगानुयुगातील श्रद्धास्थान म्हणून पूजा करतात. म्हणून, भक्ती आणि समरसतेने हा महापर्व एकत्र साजरा केला जातो.
गोकुळाष्टमी आणि दहीहंडी ची माहिती व महत्त्व ह्या लेखामध्ये काही माहिती राहिली असल्यास कमेंट करा
Tags:
सण-उत्सव